Iemand stelt de vraag

Voormalig kinderarts en TNO-onderzoeker Ferko Öry stuurde me een van zijn favoriete gedichten, toevallig ook mijn lievelingsgedicht:


IEMAND STELT DE VRAAG

1

Het was een geweldig feest
er stierven drie mensen
een van ouderdom
een door alcohol
een omdat hij vocht met de slang

0 maar er werd gezongen
gedanst en gedronken!
De pijp ging rond en de pruim
oude verhalen werden nieuw
opa's stonden in hoog aanzien
die zeiden dat het zo altijd was geweest
en altijd zo zou blijven
en de kinderen bleven erbij
tot ze niet meer konden.
0 maar er werd gedanst
en gevrijd bij het leven
een dag een nacht en een dag!

Tot het zout op was
de kruiken leeg
en de schelpen door de kroegbaas
weer afgepakt
toen wankelden ze lachend de berghelling op
sliepen hun roes uit in het lange gras
een nacht en een lange dag

Terwijl ze sliepen
reden
beladen met het werk van hun handen
in kratten en balen verpakt
in bewaakte colonnes
de vrachtwagens naar de stad

de stad van de banken en congressen
de stad van krotten en riolen
de stad van de mooie dames met chauffeur
de stad van de hoeren voor een knaak
de stad waar iedereen verdient het zout in de pap
iedereen die een vinger in de pap heeft
de stad waar ze altijd van droomden
de stad die ze nooit zouden zien.

2

Verzet begint niet met grote woorden
maar met kleine daden

zoals storm met zacht geritsel in de tuin
of de kat die de kolder in z'n kop krijgt

zoals brede rivieren
met een kleine bron
verscholen in het woud

zoals een vuurzee
met dezelfde lucifer
die de sigaret aansteekt

zoals liefde met een blik
een aanraking iets dat je opvalt in een stem

jezelf een vraag stellen
daarmee begint verzet

en dan die vraag aan een ander stellen.

3

Iemand weigert de schelp
iemand houdt op met dansen
iemand smijt de kroegbaas de kruik in ’t gezicht
iemand zegt opa de pest met je oude verhalen
iemand wil het alfabet leren

iemand pakt de opzichter zijn zweep af
iemand steelt een geweer
iemand zegt dit is mijn grond
iemand staat zijn dochter niet af aan de landheer
iemand antwoordt niet met twee woorden

iemand houdt zijn graan verborgen
iemand viert geen feest als de vrachtwagens komen
iemand spuugt op de grond als hij de soldaten ziet
iemand snijdt de banden door
iemand verschuilt zich in het woud

iemand droomt niet meer
iemand richt zich op
iemand is voor altijd wakker
iemand stelt de vraag
iemand verzet zich

en dan nog iemand
en nog iemand
en nog.


Uit Betere tijden, Remco Campert 1970

Gezien: Je ne sais pas

Als fan ben je altijd weer blij als je van je favoriete artiest een liedje vindt dat je nog niet kent - zeker als het origineel van Jacques Brel is.

Regels zijn regels

Even na twaalven meld ik mij in het stemlokaal aan het Monnikendammerplantsoen om mijn democratische plicht te vervullen. Een vriendelijke jongeman kijkt op mijn stempas en wijst naar de tafel waar ik de pas moet inruilen voor een stembiljet. Achter de tafel zitten twee vrouwen en een man. Ik sluit aan in de rij. Als ik bijna aan de beurt ben, ontstaat enige commotie in het stemlokaal. De paspoorten van twee tachtigers die voor mij in de rij staan, blijken verlopen te zijn. Om precies te zijn op 3 februari 2010 - een maand geleden. "Het is maar goed dat ik het zag", zegt de vrouw die de legitimatiebewijzen moet controleren. Alsof ze zojuist een terroristische aanslag heeft voorkomen. "Helaas meneer", zegt de enige man achter de tafel. 'Misschien kunt u vanmiddag terugkomen met uw seniorenpas." De oude man kijkt naar zijn stok en zwijgt. Ik heb de neiging om meteen allerlei ongenuanceerde uitspraken te doen over de collaboratie in de Tweede Wereldoorlog, maar ik gooi het over een andere boeg en richt me tot de man achter de tafel. "Soms moet je handelen naar de geest van de wet en niet altijd naar de letter van de wet", probeer ik. "Sorry meneer, we hebben dit jaar hele strenge instructies gekregen", is zijn antwoord. Regels zijn regels, daar valt niet aan te tornen. "Dan niet", zegt de oude man en begint stoïcijns zijn stempassen te verscheuren.

"Goed dat u ons belt", zegt even later een verkiezingsmedewerker van het stadsdeelhuis. "Het is zeker niet de bedoeling dat ouderen zich legitimeren met hun seniorenpas."

Geschreven: Simon and Garfunkel

"Mijn moeder komt ook uit New York en is ook van joodse afkomst. Daardoor voelt het net alsof Simon en Garfunkel hetzelfde zijn als ik – zelfs al heb ik ze nog nooit ontmoet. Wat zwarte mensen waarschijnlijk met zwarte muziek hebben en Brabanders met Guus Meeuwis heb ik met hen. Dit zijn mijn mensen."

Schrijver Robert Vuijsje in de VARAgids, 6 maart 2010